สวนสไตล์บาหลี

สวนบาหลีมีลักษณะโดยพื้นฐานเหมือนกับสวนเมืองร้อน ใช้หลักความสัมพันธ์ของธรรมชาติ เน้นความกลมกลื่น มีบ่อน้ำทำให้ร่มเย็น และรู้สึกผ่อนคลาย เหมือนอยู่ในท่ามกลางธรรมชาติ ผสมผสานด้วยศิลปกรรม มีการประดับตกแต่งด้วยรูปปั้นแกะสลักพ่นน้ำ แต่งด้วยไม้น้ำ ไม้เลื้อย ถ้าเป็นไม้ใหญ่ก็ได้แก่ ลีลาวดี สวนสไตล์บาหลีแบบดั้งเดิมนั้นจะมีเอกลักษณ์เฉพาะตัวที่แสดงถึงความเชื่อและวัฒนธรรมในท้องถิ่นของชาวบาหลี ได้รับอิทธิพลของศาสนาฮินดูลัทธิไศวะ เป็นนิกายทีเคารพเทพเจ้า และเชื่อว่าสรรพสิ่งทั้งหลายมีจิตวิญญาณอยู่ในตัวเอง ชาวบาหลีเชื่อว่าพื้นที่สวนเป็นพื้นที่ศักดิ์สิทธิ์จึงนิยมประติมากรรมรูปสลักเป็นรูปสลักเป็นรูปปั้นเทพเจ้ายักษ์ นางอัปสร และเหล่าสัตว์หิมพานต์เพื่อคุ้มครองปกป้องสิ่งชั่วร้าย

 องค์ประกอบสำคัญอีกอย่างหนึ่งที่ขาดไม่ได้สำหรับสวนบาหลีคือ บ่อน้ำในสวน ซึ่งมีน้ำเป็นองค์ประกอบสำคัญมีการปลูกไม้น้ำหลยชนิด เช่น กก บัว คล้าน้ำ ที่เป็นเครื่องสะท้อนภาพต่างให้ปรากฏในสวน ซึ้งนิยมทำเป็นบ่อน้ำรูปทรงสี่เหลี่ยมค่อนข้างตื้น สร้างจากหินสกัดเป็นแท่ง และมีการแสดงอาณาเขตของสวนโดยใช้กำแพงก่ออิฐเตี้ยๆ นอกจากนั้นชาวบาหลียังนิยมให้สวนให้อบอวลไปด้วยกลิ่นเครื่องหอม เช่น กลิ่นธูปหอมกำยาน หรือกลิ่นน้ำมันหอมระเหย ด้วยเสน่ห์ที่ลึกล้ำเช่นนี้เองสวนสไตล์บาหลีจึงได้รับความนิยมอย่างกว้างขวางในทุกวันนี้ 

โดยปกติแล้วการวางทิศทางของอาคารต่างๆ ในสวนสไตล์บาหลี จะวางโดยยึดกับทิศหลักทั้งสี่ โดยเฉพาะอย่างยิ่งวัด บ้าน หรือลานกิจกรรมจะถูกจัดให้หันสู่ทิศเหนือ ซึ่งถือเป็นทิศศักดิ์สิทธ์ ส่วนทางทิศตะวันออกของบริเวณบ้าน มุมด้านตะวันออกเฉียงเหนือ จะเป็นตั้งแท่นบูชาบรรพบุรุษ ด้วยถือเป็นทิศที่มีคุณทีสุด ลักษณะสำคัญของสวนแบบบาหลี คือความมีความร่มครึ้มด้วยไม้เมืองร้อนที่พบได้ในพื้นถิ่น มีสิ่งประดับที่สะท้อนอารมณ์แบบบาหลี และแสดงวิถีชีวิตของชาวบาหลี เราสามารถประยุกต์รูปแบบของสวนให้มีกลิ่นอายแบบบาหลีได้ คือให้เหมาะกับบ้านพักอาศัยของเราได้ไม่ยาก เช่น ลดทอนความร่มครึ้มแบบสวนป่าลงไป โดยเน้นกลุ่มไม้ใหญ่เพียงบางจุด เพื่อไม่ให้ดูรกทึบและชื้นจนเกินไป จะได้ไม่กลายเป็นแหล่งว่างไข่ของยุง นอกจากนั้นควรจัดกลุ่มไม้ใบที่ต้องการ โดยเลือกที่มีวิธีการดูแลแบบเดียวกันไว้เพื่อให้ง่ายต่อการดูแล เช่น กลุ่มไม้ใบที่ชอบแดด และกลุ่มไม้ใบที่ชอบร่ม บริเวณน้ำอาจก่อเป็นกำแพงน้ำตก บ่อน้ำพุ ประดับสิงห์หรือปลาพ่นน้ำ และปลูกพันธ์ไม้น้ำ แช่น  บัว กก พันธ์ต่างๆ ส่วนประติมากรรมอาจใช้ตุ๊กตารูปสลักหินทรายแบบไทยๆ แทนรูปปั้นเทวดา ประดับโคมไฟที่ออกแบบให้มีกลิ่นอายแบบบาหลี เพื่อให้แสงสว่างในยามค่ำคืนแก่สวนสวยของเรา

* ภาพจากทางอินเตอร์เน็ต

สวนสไตล์ยุโรปแบบอังกฤษ

สวนสไตล์ยุโรปที่มีชื่อเสียงและได้ชื่อว่างดงามที่สุดคงไม่พ้นสวนสวยในแบบอังกฤษ เนื่องจากสวนอังกฤษมีเอกลักษณ์ที่เด่นชัดเฉพาะตัวด้วยการจัดที่เปนอิสระแต่มีระเบียบ การใช้สีและกลุ่มก้อนของพันธุ์ไม้บ่งบอกถึงความชำนาญ และความรู้เกี่ยวกับธรรมชาติของพันธุ์ไม้ ทั้งนี้เพราะการจะนำพันธุ์ไม้หลายๆ ชนิดปลูกรวมกันได้อย่างสมบูรณ์นั้น หมายถึงว่าพันธุไม้เหล่านี้จะต้องมีธรรมชาติอย่างเดียวกัน ความรู้ในเรื่องพันธุ์ไม้จึงเป็นอีกปัจจัยหนึ่งนอกเหนือจากความงดงามทางศิลปะ ซึ่งจะทำให้การจัดสวนประเภทนี้ประสบความสำเร็จ

ในระยะแรกๆ อังกฤษยังได้รับอิทธิพลการจัดสวนแบบมีระเบียบ มีการดัดแต่งรูปทรงพันธุ์ไม้เป็นรูปต่างๆ จากฝรั่งเศส แต่ต่อมาในศตวรรษที่ 17 ได้มีการเปลี่ยนแปลงรูปแบบการจัดสวน โดยประชาชนเริ่มให้ความสนใจในรูปแบบสวนที่มีขนาดเล็ก มีส่วนประกอบในเนื้อที่ของประตูทางเข้า หน้าต่าง โดยใช้ไม้และกระถางประดับตกแต่งในบางส่วน ต่อมาศตวรรษที่ 18 ประชาชนมีอิสระในแนวคิดมากขึ้น โดยได้รับอิธิพลจากกลุ่มศิลปิน นักเขียน ที่ไม่เห็นด้วยกับการจัดสวนที่มีขนาดใหญ่ ยุ่งยาก แต่จะมุ่งไปที่รูปแบบธรรมชาติ โดยการจัดสร้างเลียนแบบธรรมชาติแล้วนำมาปรุงแต่งเพิ่มเติมให้มีสนามหญ้าเปิดกว้าง มีลำธาร โขดหิน น้ำตก จนเกิดความกลมกลืน สวยงาม การจัดกลุ่มพันธุ์ไม้เน้นความง่ายในการดูแลรักษาเป็นสำคัญ จนทำให้เกิดสวนประเภท lnformal style ขึ้นมานับได้ว่าประเทศอังกฤษเป็นชาติแรกทางตะวันตกที่พัฒนาสวนแบบประดิษฐ์ที่มีขนาดใหญ่มาเป็นสวนแบบงธรรมชาติที่สมบูรณ์

* ภาพจากทางอินเตอร์เน็ต

สวนสไตล์ยุโรปแบบสเปน

ตามประวัติศาสตร์ของสเปนนั้นได้รับอิทธิพลจากการจัดสวนโรมัน และชาวมัวร์ (อาหรับ) สวนจึงมีลักษณะทางยุโรปและตะวันออกกลางรวมกัน ชาวสเปนมีความสามารถปรับปรุงให้เหมาะสม สัมพันธ์กับสภาพทางภูมิประเทศหลักความเชื่อ สวนในประวัติศาสตร์ของสเปนที่มีชื่อเสียงและยิ่งใหญ่คือ Alhambra และ General life ลักษณะ การจัดสวนแบบแผน Formal แต่ก็มีลักษณะของธรรมชาติที่แสดงให้เห็นอยู่บ้างมีการนำน้ำและการใช้น้ำเป็นองค์ประกอบสวน สร้างจุดรวมสายตาด้วยน้ำผุ การใช้น้ำล้อมรอบให้ความร่มเย็นแก่บ้าน จะเน้นให้ความสำคัญกับลักษณะสถาปัตยกรรมประกอบสวน ส่วนใหญ่อิทธิพลจากอาหรับ ซึ่งสไตล์สวน Formal มักจะใช้กับอาคารที่เป็นปราสาทราชวัง ไม่ว่าจะเป็นที่ประเทศฝรั่งเศส อังกฤษ ออสเตรีย สวนสไตล์นี้เหมาะที่จะมองจากมุมสูง เพราะจะเห็นลวดลายเด่นชัด

พันธุ์ไม้ที่ใช้มีทั้งไม้ยืนต้นและล้มลุก สีสันขอลสวนเกิดจากสีของดอกและใบ ซึ่งมักนิยมออกแบบให้มีแปลงไม้ดอกสีสดใส รูปแบบจะเป็นลวดลายเลขาคณิต คือเป็นรูปเหลี่ยมและวงกลม องค์ประกอบอื่นๆ ได้แก่ รูปปั้น สระน้ำ ทางเดิน กระถางที่มีลวดลายประดับ ต้นไม้ยืนต้นมักจะเป็นชนิดที่มีใบเล็ก ละเอียด ตัดเป็นรูปทรงต่างๆได้

สวนสวยสไตล์ยุโรป

เมื่อเอ่ยถึงสวนสไตล์ยุโรป เราอาจมองเห็นภาพของสวนขนาดใหญ่ที่ดูสง่างาม ตระการตาด้วยต้นไม้ที่ได้รับการตัดแต่งเป็นรูปทรงต่างๆ อย่างเป็นระเบียบ ซึ่งเรามักจะเห็นสวนรูปแบบนี้อยู่คู่กับสถานที่อันโอ่อ่า สง่างาม เช่น ปราสาท ราชวัง หรือตามจตุรัสกลางเมืองเป็นส่วนใหญ่ การจัดสวนสไตล์ยุโรปนั้น ลักษณะของการจัดสวนจะเน้นดอกไม้หลากหลายสี รวมไปถึงการประดับตกแต่งใบไม้ที่มีสีสันสะดุดตาเพื่อให้เหมาะกับบ้านสมัยใหม่ สวนสไตล์รุโรปจึงกลายเป็นสวนที่มีการจัดให้เป็นระเบียบเรียบร้อย สะอาดตา หรูหรา และ โดดเด่น สวนในลักษณะนี้คือการจัดสวนแบบ FORMAL หรือสวนประดิษฐ์นั่นเอง

* ภาพจากทางอินเตอร์เน็ต

เคล็ดลับการออกแบบสวนสวย

เคล็ดลับการออกแบบสวนสวยโดยคำนึงถึงพื้นผิวเป็นเรื่องที่สำคัญ

       ในกรณีพื้นผิวของฉากหลังมีผิวหยาบ พืชพันธุ์ที่นำมาใช้ก็ควรเลือกที่มีพื้นผิวละเอียด เพื่อให้มองดูแล้วเกิดความขัดแย้ง โดดเด่น หรือหากต้องการให้เกิดความกลมกลืน ก็อาจเลือกใช้พันธุ์ไม้ที่มีพื้นที่ผิวหยาบ แต่มีลักษณะของใบที่ใหญ่ หนา ถ้าว่าพื้นผิวหยาบจะไว้ส่วนหลัง ส่วนหน้าก็จะเป็นพื้นผิวที่หยาบค่อนข้างหยาบปานกลาง และส่วนหน้าสุดก็จะเป็นพื้นผิวละเอียดใบละเอียด กรณีที่เป็นสนามหญ้าเปิดกว้างอาจใช้หญ้านวลน้อยหรือพื้นที่ขนาดเล็กอาจใช้หญ้าที่ละเอียด เช่นหญ้าญี่ปุ่น หรือหากเป็นบริเวณใต้ร่มไม้ที่มีแสงไม่มากนัก ก็อาจเลือกใช้หญ้ามาเลเซีย การจัดสวนเพื่อให้เกิดความสวยงาม ไม่ความจัดสวนให้ซับซ้อนเกินไป เพราะการจัดสวนให้ซับซ้อนก็ใช่ว่าจะเกิดความสวยงามในระยะยาว แต่สวนที่จะจัดให้เกิดความสวยงามจริงๆ ควรเป็นการจัดสวนที่มีรูปแบบง่ายๆ มีสนามหญ้าเปิดกว้าง ดูแลรักษาง่าย มีความคงทนยาวนานมากกว่า แล้วจึงเสริมสิ่งของก่อสร้างให้เกิดความงามมากขึ้น

* ภาพจากทางอินเตอร์เน็ต

บ้านและการจัดสวน

สวนสวยหลายอารมณ์ โดยทั่วไปมนุษย์มักยึดถือว่า บ้าน เป็นปัจจัยสำคัญในการดำรงชีวิต คนส่วนใหญ่จึงต้องการมีบ้านเป็นของตนเอง โดยถือว่าบ้านคือสถานที่ที่ให้ความสุขกับเราได้มากที่สุด บ้านที่ดีนั้นต้องมีความเหมาะสมกับผู้อาศัยตั้งอยู่ถูกทิศ ถูกทาง มีการออกแบบที่ถูกต้อง มั่นคง ถาวร อีกสิ่งหนึ่งที่ขาดไม่ได้และจะส่งเสริมให้บ้านน่าอยู่มากขึ้นก็คือ "การจัดสวน" หรือการตกแต่งสวนในบริเวรบ้าน เพราะนอกจากการจัดสวนจะทำให้บ้านดูสวยงามแล้ว ยังให้ความรมเย็น รมรื่น สร้างอากาศบริสุทธิ์ เพิ่มออกซิเจนให้กับผู้อาศัยอีกด้วย การมีสวนในบ้านนั้นสามารถทำให้ผู้อาศัยนั้นสบาย ปลอดโปร่ง สร้างบรรยกาศให้เจ้าของบ้านรู้สึกเหมือนอยู่ทามกลางธรรมชาติตลอดเวลา และนับเป็นส่วนหนึ่งในการเติมเต็มความรู้สึกดีๆ ให้เแก่ครอบครัว ยิ่งหากรอบๆ บ้านนั้นรายล้อมไปด้วยสวนสวยที่ถูกจัดขึ้นด้วยฝีมือของคนในบ้าน ก็ยิ่งจะทำให้รู้สึกภูมิใจและมีความสุขมากยิ่งขึ้นด้วย

    ส่วนใหญ่มักจัดสวนแบบพืชผล เน้นประโยชน์การใช้สอย ตอบสนองทางด้านร่างกายหรือกิจกรรมที่ทำอยู่ เช่น การเพิ่มเติมด้วยศาลานั่งพัก ม้านั่งมีทางเท้าหรือสำหรับรถยนต์วิ่งได้สะดวก มีสระว่ายน้ำหรือส่วนที่สามารถทกิจกรรมต่างๆ กลางแจ้งได้ โดยมีต้นไม้ให้ร่มเงาไปในตัว อีกทั้งมีพุ่มไม้หรือไม้คลุมดินคอยให้แร่ธาตุดิน พร้อมสร้างสภาพแวดล้อมภายในบ้านให้มีความร่มรื่น ร่มเย็น ปราศจากมลพิษก็นับเป็นที่พักทางร่างกายและจิตใจได้ทีเดียว

* ภาพจากทางอินเตอร์เน็ต

พืช ผัก สมุนไพร : ขึ้นฉ่าย

ขึ้นฉ่าย ผักกลิ่นหอมที่เหมาะสำหรับคนที่มีปัญหาเรื่องไต หรืออีกชื่อเรียกว่า Celery หรือ Smallage เราจะพบเห็นคึ่นช่ายทั่วไปตามตลาดสดและซุปเปอร์มาร์เกต เพราะเป็นผักยอดนิยมด้วยคุณสมบัติที่ช่วยดับกลิ่นคาว ให้ความหอมของอาหาร ทั้งยังมีคุณประโยชน์นานับประการอีกด้วย
การปลูก : คึ่นช่ายปลูกง่ายมาก เป็รไท้ล้มลุกอยู่ได้นาน 1-2 ปี ลำต้นและใบมีกลิ่นหอม ซึ่งเกิดจากน้ำมันหอมระเหย ชื่อ โลโมนินซีลินิน และสารฟธาไลเดส ที่เมื่อนำคึ่นช่ายไปปรุงอาหารก็จะหอมคึ่นช่าย ช่วยให้เจริญอาหารอย่างไม่รู้ตัว ปลูกก็ง่ายดาย เมื่อตัดส่วนที่จะใช้แล้ว คงเหลือโคนที่ติดรากเอาไปปักชำในดินร่วน รดน้ำทุกวันแต่อย่าให้น้ำขัง คึ่นช่ายก็จะแตกใบอ่อนขึ้นมาใหม่
คุณประโยชน์ : คึ่นช่ายสามารถนำมาปรุงเป็นอาหารและทานสดได้ จึงเป็นทั้งเครื่องดื่มและยาในเวลาเดียวกัน คึ่นช่ายมีโซเดียมที่ต่ำมาก และอุดมด้วยวิตามินมากถึง 34 มิลลิกรัม/100 กรัมที่บริโภค มีแคลเซียมถึง 151 มิลลิกรัม/100 กรัม นอกจากนี้คึ่นช่ายยังช่วยลดความดันเพราะมีสารพิเศษทำให้หลอดเลือดขยายตัว เมล็ดขอคึ่นช่ายยังช่วยขับลม ช่วยระงับอาการปวดได้ รากก็ใช้รักษาอาการปวดตามข้อ โรคเก๊าท์ และเป็นยาบำรุง
ข้อพึง ระวังสำหรับคุณผู้ชาย : การทานคึ่นช่ายเพียงจำนวนไม่ถึงขีดจะทำให้จำนวนเชื้อสุจิลดลงถึง 50% จึงถือว่า การทานคึ่นช่ายเป็นการคุมกำเนิดด้วยวิธีธรรมชาติ แต่เมื่อหยุดทานแล้ว จำนวนเชื่ออสุจิจะค่อยๆเพิ่มจำนวนสูงขึ้นจนเข้าสู่ระดับปกติใน 8-13 สัปดาห์